خانه جدید ما

گروهی از انسان‌شناس‌های UCL بیش از یک سال زمان خود را صرف مستندسازیِ استفاده از گوشی‌های هوشمند و پیامدهای استفاده از آنها در 9 کشور جهان از ایرلند تا کامرون کرده اند و متوجه شدند احساس مردم نسبت به گوشی‌ها چیزی فراتر از اسباب بازی‌های بی‌اهمیت است و احساسی که مردم نسبت به گوشی‌های خود دارند مشابه حسی است که به خانه‌هایشان دارند.  

پروفسور دنیل میلر (Daniel Miller) که سرپرست این پژوهش بوده می‌گوید: «گوشی های هوشمند دیگر فقط دستگاه‌هایی نیستند که ما از آن‌ها استفاده می‌کنیم بلکه تبدیل به محل زندگی ما شده‌اند. نقطه ضعفی که این احساس برای روابط انسانی ایجاد کرده است این است که فرقی ندارد در حال صرف غذا، در یک جلسه یا در حال انجام سایر فعالیت‌های گروهی باشیم، در هر لحظه ممکن است فردی که با او هستیم «به خانه خود» یعنی سراغ گوشی خود برود و ناپدید شود.»

او می گوید اگر این پدیده را در حیطه ارتباطات مستقیم انسانی در نظر بگیریم می‌تواند منجر به «مرگ مجاورت» شود.

مرگ مجاورت

این سر در گوشی کردن که می تواند منجر به سرخوردگی، ناامیدی و حتی توهین تلقی شود، چیزی است که به آن می‌گوییم «مرگ مجاورت». یکی از پیامدهای استفاده از گوشی هوشمند این است که ما داریم یاد می‌گیریم که حتی وقتی از نظر جسمی در کنار هم هستیم می‌توانیم از نظر اجتماعی، احساسی و یا حرفه‌ای، تنها باشیم.

دلیل این تغییر، برنامه‌های چَت کردن هستند

پژوهشگران معتقدند اگر علت خاصی برای این تغییر وجود داشته باشد ممکن است برنامه‌های مخصوص چت کردن مانند واتس اپ باشند که با عنوان «قلب گوشی های هوشمند» شناخته می‌شوند. «برای بسیاری از کاربران، پشتیبانی از یک اپلیکیشن، مهم‌ترین خدمتی است که گوشی‌های هوشمند می‌توانند به آن‌ها ارائه دهند.» برای مثال اپلیکیشن LINE در ژاپن، WeChat در چین و واتس اپ در برزیل چنین برنامه‌هایی هستند.

WeChat  اپلیکیشنی است که در کشور چین محبوبیت زیادی دارد.

«این برنامه‌ها بستر هایی هستند که خواهر و برادرها برای مراقبت از والدین پیر خود در آن جمع می‌شوند، والدین مفتخر، مجموعه نامحدودی از عکس‌های نوزادهای خود را ارسال می‌کنند و مهاجران با خانواده‌های خود دوباره ارتباط برقرار می‌کنند. این برنامه‌ها وسیله‌ای هستند که به شما اجازه می‌دهند حتی اگر در کشور دیگری زندگی می‌کنید بتوانید نقش خود را به عنوان پدربزرگ یا مادربزرگ ایفا کنید.»

تمرکز بر کاربران مسن‎تر گوشی هوشمند

برخلاف بسیاری از تحقیق‌هایی که در زمینه استفاده از گوشی های هوشمند و پیامدهای استفاده از گوشی هوشمند انجام شده است این پژوهش به ویژه بر روی بزرگسال‌های مسن‌تر تمرکز داشته است یعنی «کسانی که نه خودشان را جوان می‌دانند و نه پیر.»

پژوهشگران نوشته‌اند: «در ابتدا تمرکز بر روی افراد مسن‌تر ممکن است عجیب به نظر برسد چون ما زمانی که فکر می‌کردیم جوان‌ها کاربران طبیعی گوشی‌های هوشمند هستند به تمرکز بر روی آن‌ها خیلی عادت کردیم. با این حال تمرکز بر روی افراد مسن‌تر باعث شده که پژوهش بر روی گوشی‌های هوشمند از هر نوع طبقه‌بندی خاص جمعیتی خارج شود، به شکلی که ممکن است گوشی های هوشمند به عنوان دارایی کل بشریت در نظر گرفته شوند.»

گوشی‌های هوشمند مفهوم خانه را تغییر داده‌اند

حتی با وجود تمرکز بر گروه های سنی بالاتر، پژوهشگران متوجه شدند گوشی‌های هوشمند در سراسر جهان تبدیل به نیاز اساسی انسان شده اند. آن‌ها می گویند: «شاید گوشی های هوشمند اولین چیزهایی باشند که مفهوم خانه (و احتمالاً محل کار) را از نظر مدت زمانی که در آن اقامت داریم، به چالش می‌کشند.» آن‌ها نتیجه‌گیری خود را با توجه به اصطلاح «خانه متحرک» به این شکل بیان می‌کنند «ما همیشه در گوشی‌های هوشمند خود «در خانه» هستیم. ما تبدیل به حلزون‌های انسانی شده‌ایم که خانه‌های خود را در جیب‌هایمان حمل می‌کنیم.»

خانه ما در جیبمان است!

همچنین پژوهشگران توضیح می‌دهند که چطور این «خانه» با محل استراحت فرق دارد، زیرا ارتباطات کاری و رسانه‌های اجتماعی پتانسیل وارد شدن به این محل را دارند. 

آن‌ها میگویند: «از طرف دیگر گوشی‌های هوشمند می‌توانند باعث کاهش کیفیت تجربه‌های قبلی ما از خانه‌ای شوند که به عنوان پناهگاه آن را می‌شناختیم. برای مثال درحال حاضر از کارکنان انتظار می‌رود حتی بعد از ترک محل کار هم ارتباطات کاری خود را حفظ کنند. یا کودکی که در مدرسه توسط دانش آموزان دیگر مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد حالا دیگر با برگشتن به خانه دیگر از دست آن افراد در امان نیست یا خیلی کم در خانه احساس راحتی می‌کند.»

استفاده یا عدم استفاده

اما میلر در مورد دیدگاه بیش از حد منفی در مورد پیامدهای استفاده از گوشی هوشمند هشدار می دهد. او می گوید: «گوشی‌های هوشمند امکان ایجاد یا بازسازیِ طیف گسترده‌ای از رفتارهای مفید را به ما می‌دهند، مانند ایجاد دوباره روابط خانوادگی گسترده و ساخت فضاهای جدید برای مراقبت‌های بهداشتی و گفتگوهای سیاسی.» فقط با بررسی کاربردها و زمینه‌های متفاوت و گسترده گوشی های هوشمند است که می‌توانیم پیامدهایی که استفاده از گوشی‌های هوشمند برای مردم در سراسر جهان به همراه دارد را درک کنیم.