آتش سوزی دیکسی
روشهای کاهش اثرات آتش سوزی در جنگل ها، آن چیزهایی نیستند که صنعت چوببری میخواهد ما باور کنیم. اوایل همین ماه آتش سوزی دیکسی (نامی که به یک آتش سوزی در کالیفرنیا داده اند) بیشتر شهر گرین ویلِ کالیفرنیا (Greenville) را در بر گرفت. من این شهر را خوب میشناسم چون برای پایاننامه دکتری خودم در این شهر کار میدانی انجام دادم. خوشبختانه همه اهالی شهر زنده ماندند، اما مرکز شهر همراه با 75 درصد خانهها کاملاً از بین رفتند.
لازم نبود چنین اتفاقی بیفتد.
برای جوامعی مانند گرین ویل که در کوههای شمالی سیِرا نوادا (Sierra Nevada) واقع شدهاند همیشه نگرانیهایی در مورد آتش سوزی وجود دارد و چندین دهه است که سازمان جنگلداری ایالات متحده آمریکا و صنعت چوب به مردم میگفتند که قطع کردن دهها هزار هکتار از درختان جنگلی (تحت عنوان «تنک کردن») باعث «از بین رفتن سوخت» آتش سوزی میشود و باعث کاهش اثر آتش سوزی یا متوقف کردن آن میشود و اجازه نمیدهد شعلهها به خیابان های اصلی برسند.
مردم گرین ویل برای جلوگیری از آتش سوزی حامی این رویکرد شدند و همراه با دیگر شهرها به ائتلاف حامی قطع درختان پیوستند و نامههایی برای حمایت از این استراتژی برای اعضا کنگره فرستادند. در نهایت طرفداری آنها از این استراتژی باعث ایجاد یک قانون به نام Quincy Library Group Act شد که بر اساس آن، یک سری پروژههای قطع درخت، در جنگلهای ملی این منطقه انجام شد. طرفداران این استراتژی ادعا میکنند که حذف تعداد زیاد یا بیشتر درختانی که به آنها «سوخت» می گویند یک روش موثر برای مدیریت آتش سوزی است، اما آتش دیکسی از میان هزاران هکتار از این جنگلهای «تنک شده» عبور کرد و بخش اعظم گرین ویل را نابود کرد.
منبع: frw.ir
دلیل نابود شدن شهرها بر اثر آتش سوزی
آتشسوزیهای جنگل همیشه میتوانند فاجعهآمیز باشند، اما فاجعه بزرگتری که در گرین ویل و پارادایس (که بخش اعظم آن در سال 2018 در طول آتش سوزی کمپ از بین رفت) و سایر شهرها این است که آنها به جای باور کردن معیارهای ثابتشده، برای کاهش اثرات آتش سوزی به سراغ عملیات قطع کردن درختانی که چندین کیلومتر دورتر از شهر هستند میروند.
تنک کردن درختان بیشتر از استراتژیهای دیگر توجه رسانهها را به خود جلب میکند و ذینفعان صنعت چوببری به شدت این کار را تبلیغ میکنند اما از نظر علمی ثابت شده است که این روش در اغلب اوقات باعث میشود آتش سوزی با شدت و سرعت بیشتری پیشرفت کند.
ایده قطع درختان و انتقال آنها به کارخانههای چوببری که تحت عنوان جلوگیری از آتش سوزی انجام میشود نامهای فریبنده زیادی دارد، برای مثال کاهش سوخت، سلامت جنگلها، احیا محیط زیست، تنک کردن و حتی احیا جنگل از جمله این نامها هستند.
همانطور که جزئیات این موضوع را در کتاب خودم با عنوان «صفحه دود» ارائه دادهام، سازمان جنگلداری آمریکا در اواسط دهه 1990 شروع به استفاده از این اصطلاح کرد و این درست زمانی بود که باید به گونه ای عموم مردم را آرام می کردند چرا که در مورد حقیقتِ وحشتناک از بین بردن جنگلهای بالغ و قدیمی در اراضی واقع در شمال غربی اقیانوس آرام، آگاهی بیشتری پیدا کرده بودند.
تمایل عمومی برای حفظ جنگلها
آژانسهای مدیریت جنگل، تمرکز اصلی خود را بر روی فروش درختان عمومی به شرکتهای خصوصی چوببری گذاشتهاند و از این راه حدود 150 میلیون دلار در سال درآمد دارند. شاید فکر کنید این تنها بخش کوچکی از بودجه 2 میلیارد دلاری برای مدیریت اراضی است اما کنگره برای قطع درختان هم سالانه بودجهای بیش از 1 میلیارد دلار اختصاص میدهد. با افزایش آگاهی مردم نسبت به تاثیر قطع درختان بر روی از بین رفتن و تخریب جنگلها و عدم تاثیر آن بر روی کاهش اثر آتش سوزی، تمایل عموم مردم هم برای حفاظت کامل از جنگلها و قطع ارتباط دولت با کسبوکارهای وابسته به قطع درختان بیشتر شد.
این یک استراتژی پیام است که تا امروز هم ادامه پیدا کرده و زمانی که توسط دانشمندان معتبری که دارای مدرک دکتری هستند ارائه شود و سازمان جنگلداری هم آن را تایید کند و بودجهای به آن اختصاص دهد بیشتر قانعکننده به نظر میرسد. خبرنگارها به جای اینکه به این موضوع به عنوان صلاحیت امر نگاه کنند باید آن را نوعی تعارض ببینند، اما متاسفانه در اغلب موارد، خبرنگارهای بدون صلاحیت این مسائل را گزارش میدهند.
منبع: usclimateandhealthalliance.org
برای جوامعی مانند گرین ویل که در کوههای شمالی سیرا نوادا واقع شدهاند همیشه نگرانیهایی در مورد آتش سوزی وجود دارد.
اشتباه نکنید: اینها همه مربوط به صنعت درخت بری است
طرفداران تنک کردن جنگلها، اغلب به مکانهای خاصی اشاره میکنند که سرعت آتش سوزی در آنها کمتر بوده است. اما این مثالهای انتخابی، نشان دهنده شواهد علمی نیستند. برای مثال آتش سوزی بوتلگ (Bootleg Fire) را که اوایل سال جاری در جنوب مرکزی اورگن رخ داد در نظر بگیرید، یک نماینده از سازمان حفاظت از طبیعت ادعا کرد که ترکیبی از تنک کردن درختان «کوچک» و “آتش سوزی تجویزی” به شکل مؤثری باعث کاهش اثر آتش سوزی جنگل و مهار شدن آتش شده است.
اما باید توجه داشته باشید که این سازمان منافع متضادی دارد، چندین سال است که این سازمان به بهانه تنک کردن جنگل، عملیات تجاری گسترده درخت بری در منطقه «حفاظت شده» سیکان که در شمال اورگن واقع شده است انجام میدهد. در طی این عملیات، هزاران درخت بالغ که بر اساس تعبیری مجهول از واژه «درختان کوچک»، کوچک شمرده می شدند، قطع شدهاند.
آب و هوا همیشه مهمترین عامل گسترش آتش بوده است و آتش سوزی بوتلگ هم در شرایط آب و هوایی خیلی گرم، خشک و بادی شروع شد.
با این حال، با توجه به نقشههای “میزان گسترش روزانه آتش”، آتش سوزی بوتلگ در زمینهایی که اخیراً به شکل گستردهای تنک شده بودند، سریعتر پخش شده بود.
درختهای مرده دیرتر آتش میگیرند
به طور معمول آتش سوزی در جنگلهایی که درختهای مرده و زنده آنها تا حد زیادی تحت عملیات درختبری قرار گرفته باشند، شدیدتر است. به ویژه زمانی که هوا برای گسترش آتش مناسب است و آتش به منطقهای که به شدت تحت عملیات درخت بری قرار گرفته است میرسد.
بله در این مورد استثناء هم وجود دارد اما زمانی که دادهها را در مقیاس بزرگتری بررسی کنیم، میتوانیم یک الگو در مورد آتش سوزی جنگل ها مشاهده کنیم؛ این الگو نشان میدهد هر چه درختان بیشتری از جنگل بیرون بروند آتش سوزی شدیدتر و سریعتر آن منطقه را میسوزاند.
من و همکارانم گستردهترین مطالعه علمی موجود در مورد این موضوع را منتشر کردیم و برای این مطالعه دادههای مربوط به سه دهه را که شامل 1500 آتش سوزی که 23 هزار هکتار زمین را از بین برده بودند تجزیه و تحلیل کردیم. ما متوجه شدیم گرچه عوامل اصلی شدت و گسترش آتش، آب و هوا و شرایط اقلیمی هستند اما مدیریت جنگلها هم یک عامل ثانویه بسیار مهم است. ما در نامهای که توسط 200 دانشمند دیگر امضا شده بود و آن را به کنگره فرستادیم هم این موضوع را ذکر کردیم «کاهش حفاظت از جنگلها و افزایش عملیات درخت بری در جنگل باعث افزایش آتش سوزی جنگلها میشود…»
هر چه تراکم درختان کمتر باشد شدت آتش سوزی افزایش پیدا میکند. منبع: sky news
تراکم بیشتر جنگلها شدت آتشسوزی را کاهش میدهد
جنگلهای متراکم و بالغتر نسبت به جنگلهایی که تحت عملیات درخت بری قرارگرفتهاند با شدت کمتری میسوزند، زیرا این جنگلها پوشش سایبانی مرتفعتر و سایههای زیادتری هستند که یک خرد اقلیم خنکتر و مرطوبتر برای آنها ایجاد میکند. از دیگر عواملی که باعث کاهش اثر آتش سوزی جنگل میشود تراکم درختان است.
تراکم بیشتر درختان با هر اندازهای که باشند میتواند به عنوان بادشکن عمل کند و شعلههای ناشی از وزش باد را مهار کند. تنک کردن و سایر فعالیتهایی که درختان و به ویژه درختان بالغ را حذف میکنند این اثرات را برعکس میکند و شرایط آب و هوایی گرمتر، خشک تر و بادخیزیتری ایجاد میکنند. برخلاف چیزی که بسیاری از مقامات منتخب برای مردم به تصویر کشیدهاند درختان مرده و کندههای چوبی (که ناشی از خشکسالی یا آتشسوزیهای قبلی هستند) که مقدار زیادی آب را جذب و در خودشان ذخیره میکنند در آتشسوزیهای بعدی شدت آتش را افزایش نمی دهند.
با قطع درختان، جنگلها اغلب به ساواناهای باز و شبیه به پارک تبدیل میشوند که دارای علفهای هرز قابل اشتعال هستند. معمولاً بقایای قابل احتراق درختان قطع شده (مانند شاخهها، برگهای سوزنی کاج و پوسته درختها) در محل باقی میمانند و درختان در ردیفهای متراکم و مانند محصولات کشاورزی کاشته میشوند و همین باعث میشود در آتش سوزی بعدی با شدت بیشتری مشتعل شوند، پس این کار برای کاهش اثر آتش سوزی جنگل مناسب نیست.
انتشار گازهای گلخانهای با بریدن درختان
اغلب شاخههای بریده شده و نوک درختان، در تاسیسات انرژی زیستتوده سوزانده میشوند و بیشتر باقیماندههای آنها هم به عنوان تهماندههای تولید در کارخانههای چوب سوزانده میشوند. سوزاندن این مواد CO2 بیشتری نسبت به زمانی که زغالسنگ را میسوزانند منتشر میکند اما مقدار انرژی که تولید میکند با زغالسنگ برابر است. همچنین صنعت زیستتوده نگرانیهایی هم در زمینه عدالت زیست محیطی ایجاد میکند؛ بیشتر تاسیسات این صنایع در جوامع رنگین پوست واقع شدهاند (مانند جوامع سیاهپوست در جنوب شرقی و جوامع لاتین در مرکز کالیفرنیا) و باعث انتشار مقدار زیادی از ذرات سمی در هوا میشوند.
تنک کردن جنگلها را نباید با آتش سوزی مصنوعی یا آتش سوزی تجویزی که میتواند به صورت موقت باعث کاهش اثر آتش سوزی جنگل شود و سرعت نزدیک شدن آن را کمتر کند اشتباه بگیریم. آتش سوزی مصنوعی معمولاً کمتر از 5 درصد از درختان بالغ را در یک سایبان جنگل از بین میبرد.
نکته مهم این است که حتی با وجود اینکه درختان میسوزند، در جنگل باقی میمانند. چوب سوخته، زیستگاه ارزشمندی برای دارکوبها و سایر پرندگان و پستانداران لانه ساز و همچنین گیاهان و حشراتی هستند که در این چوبها زندگی میکنند. آتش باعث خارج شدن مواد مغذی در برگ و سوزن کاج میشود و میزان جذب و ذخیره کربن را در جنگل افزایش میدهد. در یک آتش سوزی فقط 1 تا 2 درصد کربن موجود در درخت مصرف و آزاد میشود. قطع درختان است که بمب واقعی کربن را منفجر میکند زیرا بیشتر کربن را وارد اتمسفر میکند. سازمان جنگلداری اغلب با عنوان «آتش سوزی مصنوعی» از سوزاندن باقیماندههای درختان بریده شده یاد میکند اما این اصطلاح گمراه کننده است.
در حال حاضر قطع درختان جنگلها در ایالات متحده، سالانه بیشتر از ترکیبِ تمامِ منابعِ گازهای گلخانهای بخشهای مسکونی و تجاری، CO2 در هوا آزاد میکند. در واقع اخیرا قطع درختان از نظر انتشار گازهای گلخانهای از زغالسنگ پیشی گرفته است. بحث بر سر قطع درختان و صاف کردن جنگلها با بهانه کاهش اثر آتش سوزی جنگل نوعی انکار بحران آب و هوا است.
ایمن سازی خانهها
چیزی که از آتش گرفتن خانهها و ساختمانها جلوگیری میکند روشهای «ایمنسازی» هستند مانند نصب یک تور سیمی مناسب بر روی دریچههای بیرونی (برای جلوگیری از نفوذ اخگرهای شعلهور به درون یک سازه) و یا استفاده از ناودان برای جلوگیری از جمع شدن برگهای خشک در کنار سقف و دیوار است. همچنین میتوان یک فضای حدوداً 30 متری به عنوان «فضای قابل دفاع» ایجاد کرد، برای این کار باید بخشهای پایینی درخت ها، علفهای خشک، کاجهای مرده و برگها را از بین برد و بهاینترتیب در صورت آتش گرفتن جنگل، آتش به خانه نمیرسد.
این فقط یک فرضیه نیست، نمونههای متعددی از شهرهایی وجود دارد که با انجام اقدامات حفاظتی موفق شدند 95 درصد خانهها یا درصد بیشتری از آنها را نجات دهند و باعث کاهش اثر آتش سوزی جنگل شوند. دانشمندان این معیارها را در آزمایشگاه بررسی کردهاند و بیش از 20 سال است که در حال انتشار تحقیقات خود در این موارد هستند.
ایمن کردن خانهها از آتش جلوگیری میکند
در مستند «تیپ شخصی خود را بیاورید» که پخش آن از 20 آگوست آغاز شد کارگردان لوسی واکر (Lucy Walker) برای ما شرح میدهد که چطور چندین دهه انجام عملیات چوببری در جنگلهای مناطق بکر که از خانهها فاصله داشتند یکی از دلایل ویران شدن شهر پارادایس کالیفرنیای جنوبی در سال 2018 بوده است.
من در منطقه La Tuna Canyon در کوههای وردوگو در جنوب کالیفرنیا بزرگ شدم، جایی که در پاییز سال 2017 در آب و هوایی که به شدت گرم و خشک بود و باد با سرعت بیش از 50 مایل در ساعت میوزید یک آتش سوزی ایجاد شد. افرادی که در این منطقه ساکن بودند قبل از شروع فصل آتش سوزی اقدامات مخصوص به ایمنسازی خانهها و ایجاد فضای قابل دفاع را جدی گرفته بودند و همین هم باعث شد از میان 1400 خانهای که در مسیر آتش سوزی وجود داشت فقط 5 خانه بسوزند. سه مورد از این خانهها در یک منطقه دورافتاده و محصور در کوهستان بودند و از نظارت ایمنی برای کاهش اثر آتش سوزی جنگل سرباز زده بودند.
آتش سوزی برای جنگل مفید است
ما نمیتوانیم مانع آتش شویم هرچند بیش از یک قرن است که تلاش میکنیم این کار را انجام دهیم. در واقع تنوع زیستی به «زیستگاههای جنگلی دارای مخاطره» بستگی دارد، چنین زیستگاههایی در بخشهای آتش گرفته جنگلها ایجاد میشوند. این بخشی از تاریخ تکامل عمیق ما است. چرخه حرارت و مواد مغذی ناشی از آتش باعث تحریک رشد گیاهان بومی مانند درختان زیر زمین میشود.
اما در واقع ممکن است چنین زیستگاه هایی بیشتر از سایر جنگلها در معرض خطر باشند زیرا اغلب بعد از یک آتش سوزی عملیات درخت بری بر روی آنها انجام میشود. نگرانی واقعی ما باید جوامعی باشند که آسیبپذیر هستند و در معرض انتشار گازهای گلخانهای ناشی از درخت بری قرار دارند.
خبرهای نادرست
خواندن مقالههای خبری دانشمندانی که روابط نامعلومی با صنعت درخت بری دارند، برای دانشمند مستقلی مثل من ناراحتکننده است. برای مثال دهها دانشمند که عضو هیئتهای علمی دانشگاه هستند مبالغ هنگفتی از سازمان جنگلداری ایالات متحده دریافت میکنند و گاهی این مبالغ به صدها هزار دلار در سال میرسد (این اطلاعات را از طریق ارائه درخواستهای قانون آزادی اطلاعات پیدا کردم) و این دانشمندان به صورت مداوم در کارهایی که منتشر میکنند درخت بری را ترویج میکنند.
با گسترش آتشسوزیهای جنگلها در غرب ایالات متحده رهبران دموکرات در مجلس سنای ایالات متحده آمریکا همراه با برخی از جمهوری خواهان چند قانون درخت بری را به عنوان مدیریت آتش سوزی به بسته قانونگذاری زیرساختها اضافه کردند که اخیراً در کنگره تصویب شده است. این قانونها مالیات درخت بری، سوزاندن زیستتوده جنگل و صنایع گندله سازی چوب را به اندازه چندین میلیارد دلار افزایش دادهاند. همچنین آنها از قوانین شدید زیست محیطی مانند قانون ملی سیاست زیست محیطی که به منظور تسهیل گسترش درخت بری در زمینهای عمومی و خصوصی ایجاد شده بود عقبگرد کردهاند.
جمعبندی
در سالهای اخیر دیدهایم که شهرهای تاریخی و پر رونق کوهستانی یکی پس از دیگری طعمه آتش میشوند. اگر به صورت مستقیم بر روی حفاظت از جامعه تمرکز کنیم میتوانیم تقریباً به صورت کامل از این آتشسوزیها اجتناب و جلوگیری کنیم. اما به جای کاهش اثر آتش سوزی جنگل، بودجه عمومی برای استفاده از ارهبرقی و بولدوزر در جنگلها خرج میشود. آنها با این کار فقط باعث میشوند شرایط تغییرات آب و هوایی بدتر شود، زیستگاههای حیاتوحش آسیب ببینند و جوامع با خطرات بزرگتری مواجه شوند. و نمیتوان نام این کارها را حفاظت از جنگلها یا مردم گذاشت.
۰ دیدگاه